[GIẢI THÍCH] Hàng tồn kho là gì? Các nguyên tắc kế toán hàng tồn kho

Hàng tồn kho là một vấn đề quản lý rất khó khăn đối với mỗi doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp bán lẻ.  Vậy hàng tồn kho là gì?

• Chứng từ ghi sổ là gì? Những lưu ý quan trọng về chứng từ ghi sổ
• Giấy ủy quyền là gì? Những điều nhất định bạn phải lưu ý

Hàng tồn kho là gì?

Theo như chuẩn mực kế toán số 02 về hàng tồn kho được ban hành bởi bộ tài chính vào ngày 31/12/2001. Hàng tồn kho được định nghĩa là những tài sản:

• Được giữ lại để bán trong chu kỳ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
• Hàng hóa, sản phẩm vẫn còn trong thời gian sản xuất, kinh doanh dỡ.
• Nguyên liệu, vật tư, công cụ được dùng trong quá trình kinh doanh, cung cấp những dịch vụ nhất định tới khác hàng.

Định nghĩa hàng tồn kho

Hàng tồn kho bao gồm những gì?

Theo như định nghĩa về hàng tồn kho thuộc chuẩn mực kế toán số 02 của bộ tài chính. Những sản phẩm được liệt vào dạng hàng tồn kho bao gồm:

• Hàng hóa mua về để bán: hàng hóa đang trên đường vận chuyển về kho, hàng gửi đi bán, hàng gửi đi gia công.
• Các dạng thành phẩm gửi đi bán.
• Các loại thành phẩm đang làm dở, bao gồm cả những sản phẩm chưa hoàn thành và sản phẩm hoàn thành nhưng chưa kịp nhập kho thành phẩm trước khi đưa ra thị trường ,
• Các dạng nguyên liệu, vật liệu, vật tư, dụng cụ đang chời để gửi đi gia công hoặc đã mua và đang chuẩn bị được nhập vào kho hàng.
• Các dạng chi phí dịch vụ dở dang.

Phương pháp hạch toán hàng tồn kho hiệu quả

Hiện nay có một vài phương pháp hạch toán hàng tồn kho khác nhau mà các kế toán doanh nghiệp có thể tham khảo như:

Phương pháp kê khai thường xuyên

Đây là phương pháp nhằm theo dõi, cập nhập một cách liên tục về tình trạng nhập; xuất kho, những vật tư; nguyên liệu hàng hóa còn lại trong kho vào sổ kế toán. Mục đích của phương pháp này nhằm giúp chủ doanh nghiệp có thể biết rõ nhất tình trạng hàng hóa trong kho ở mọi thời điểm.

Phương pháp hạch toán hàng tồn kho

Phương pháp hạch toán này có các ưu, nhược điểm khác nhau như:

• Điểm mạnh: Phương pháp này giúp doanh nghiệp chủ động nằm được thông tin về hàng hóa nhằm có những giải pháp kịp thời cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
• Hạn chế: Với phương pháp hạch toán này, công việc của một kế toán kho rất vất cả. Bạn sẽ phải ghi chép hàng ngày. Điều này dẫn đến các áp lực công việc rất nặng.

Phương pháp kiểm kê định kỳ

Đây là cách thức phản ảnh hàng tồn kho một cách thường xuyên nhất. Các kế toán viên chỉ cần làm báo cáo phản ánh số lượng hàng tồn kho đầu hoặc cuối kỳ kinh doanh là được. Phương pháp hạch toán này có các ưu, nhược điểm khác nhau như:

• Ưu điểm: Cách thức thực hiện đơn giản, gọn nhẹ .
• Hạn chế: Nếu như không kiểm soát chặt chẽ, việc kiểm tra sẽ gặp rất nhiều sai sót trong báo cáo cuối kỳ.

Nguyên tắc kế toán hàng tồn kho là gì?

Theo như các chuẩn mực kế toán đã được quy định, sẽ có những nguyên tắc kế toán hàng tồn kho phổ biến hiện nay như:

• Nhóm tài khoản hàng tồn kho phải phản ánh giá trị hiện có cũng như tình hình biến động về hàng tồn kho của doanh nghiệp.
• Đối với các sản phẩm đang trong quá trình sản xuất, luân chuyển quá một chu kỳ kinh donh thì sẽ không được ghi là hàng tồn kho trong bảng cân đối kế toán. Thay vào đó sẽ phải trình bày là tài sản dài hạn.
• Đối với các loại vật tư, thiết bị thay thế có thời gian dự trữ trên 12 tháng thì cũng không được trình bày là hàng tồn kho.
• Các sản phẩm hàng hóa, vật tư nhận giữ hộ, nhận ký gửi, nhận ủy thác xuất nhập khẩu…. thì không được phản ánh là hàng tồn kho trong các báo cáo kế toán.

Kế toán hàng tồn kho theo chuẩn mực kế toán

• Kế toán hàng tồn kho phải thực hiện theo quy định của chuẩn mực kế toán hàng tồn kho. Chỉ khi xác định được giá khố của hàng tồn kho, xác định được phương pháp tính giá trị của các mặt hàng còn tồn đọng thì lúc đó mới lập được dự phòng giám giá, ghi nhận chi phí.
• Giá gốc của hàng tồn kho đều được quy định cụ thể cho từng mặt hàng vật tư, phụ kiện, nguồn hình thành, thời điểm tính giá.
• Khi mua hàng tồn kho, nếu bạn nhận được các sản phẩm, thiết bị, phụ tùng kèm thêm thì kế toán phải xác định, ghi riêng các sản phẩm, phụ tùng thiết bị thay thế theo giá trị hợp lý.

Có thể nói, hàng tồn kho và các nguyên tắc kế toán hàng tồn kho hiện là một vấn đề khiến nhiều kế toán viên trong doanh nghiệp phải đau đầu. Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hình dung được về hàng tồn kho là gì? Cũng như những cách thức để hạch toán nghiệp vụ kế toán hàng tồn kho trong các doanh nghiệp bán lẻ hiện nay.

>> Xem thêm: Giá gốc là gì? Nguyên tắc khi ghi nhận giá gốc cần nắm rõ